Nummer 1 - Voorjaar 2023
On the road

Inwoners en hun gemeente kunnen samen het verschil maken

Bernt Schneiders

De samenwerking tussen gemeenten en burgerinitiatieven loopt lang niet altijd soepel. Initiatiefnemers komen veelal in een woud van regels en procedures terecht. Waardoor veel sociaal-maatschappelijke ideeën en projecten op lokaal niveau jammer genoeg vroegtijdig stranden. Het zijn enorme gemiste kansen. Omdat onze huidige samenleving het initiatief en de kracht van mensen in wijken en buurten meer dan ooit nodig heeft.

Ik vertel niets nieuws als ik zeg dat het vertrouwen in de landelijke overheid de laatste tijd fors is afgenomen. Kijk alleen maar naar wat de toeslagenaffaire teweeg heeft gebracht. De afhandeling van de schades in Groningen als gevolg van de gaswinning. En de aanpak van de stikstofcrisis. In Nederland voelt de overheid niet voor alle Nederlanders meer als een vanzelfsprekende vriend. Steeds meer Nederlanders hebben het idee het dan maar zelf te moeiten rooien. En dus neemt al langere tijd de individualisering toe. Het zijn zorgwekkende trends die alle alarmbellen moeten doen rinkelen: de sociale samenhang in Nederland moet flink worden versterkt.

De oplossingen daarvoor liggen in de steden en dorpen. Bij de mensen zelf. Zij kennen als geen ander hun wijk of buurt, de mensen die er wonen en de vraagstukken die er spelen. Zij tonen met hun ideeën en initiatieven aan wat er nodig is voor een samenleving van mensen die respectvol met elkaar omgaan, elkaar begrijpen, naar elkaar omkijken en elkaar waar nodig helpen. Zodat iedereen eerlijke kansen krijgt om zich te ontwikkelen, vooruit te komen in het leven en er ook voor een ander te kunnen zijn. En we samen kunnen zeggen: iedereen doet mee!

Van lokale bestuurders mogen wij verwachten dat zij mensen meehelpen de eenheid en saamhorigheid in hun dorp of stad te versterken. Meebouwen aan de gemeenschapszin is een van hun belangrijkste taken. Het punt is dat lokale bestuurders vaak te maken hebben met heel veel regels en procedures, waardoor zij niet snel en enthousiast in kunnen spelen op burgerinitiatieven. Hierdoor sneuvelen veel initiatieven vroegtijdig. Met als gevolg dat de teleurstelling van burgers nog groter wordt en hun vertrouwen in de overheid nog verder afneemt. Dát mechanisme moeten we in Nederland zien te doorbreken.

Daarom slaan VSBfonds, Oranje Fonds, Stichting DOEN en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in het Programma SAMEN twee jaar lang de handen ineen met bewoners en hun gemeenten. Om elkaar te vinden, om nieuwe wegen te bewandelen en samen meer mogelijk te maken. In zeven proeftuinen wordt ruimte gemaakt voor bestaande bewonersinitiatieven om door te gaan en/of door te groeien. Zowel financieel als in de samenwerking met de gemeente en fondsen. Op een manier die recht doet aan wat in Nederland zo ontzettend nodig is en alle moeite waard is om te versterken: de kracht van bewoners.

Bernt Schneiders
Directeur VSBfonds

Lees meer over het Programma SAMEN

Lees de ervaringen van deelnemers in Groningen