De kracht van... een goed gesprek

Beeld: Dans en Dialoog, fotograaf: Jostijn Ligtvoet.
In een samenleving waarin individualisering en polarisatie toenemen, is het verbinden van mensen met verschillende achtergronden, ideeën en culturen essentieel. Een goed gesprek kan de eerste opmaat zijn om tot elkaar te komen. Hieronder drie voorbeelden van initiatieven die de dialoog tussen mensen stimuleren en hierbij ondersteund worden door VSBfonds.
Dans en Dialoog
Op het Jan Tinbergen College in Roosendaal groeit een groot deel van de leerlingen op in wijken waar leefbaarheid en bestaanszekerheid onder druk staan. Dit heeft invloed op de sfeer, de veiligheid en de onderlinge verbondenheid in de school. Om saamhorigheid te versterken, is het project Dans en Dialoog opgezet in samenwerking met Particles: een professioneel dansgezelschap dat zich richt op eigentijdse, interculturele en maatschappijkritische thema’s. Het project start met een dansvoorstelling waarin leerlingen actief betrokken zijn en worden aangezet tot reflectie op kunst, identiteit en de samenleving. Daarna volgen wekelijkse dansworkshops, gekoppeld aan vakken als Nederlands en lichamelijke oefening, waarin vakdocenten samenwerken met dansprofessionals. De workshops stimuleren zelfexpressie, kritisch denken en samenwerking. In de slotfase van het project ontwerpen en presenteren leerlingen samen met dansers een manifestatie rond maatschappelijke thema’s. Het bevordert hun zelfvertrouwen, betrokkenheid en begrip voor anderen. Dans en Dialoog draagt bij aan het voeren van dialogen en het verminderen van opstootjes, pestgedrag en verzuim. Bovendien leidt het tot betere leerprestaties. Betrokken docenten worden getraind in het begeleiden van maatschappelijke dialogen binnen hun lessen. Dit stimuleert de saamhorigheid in de klas en zorgt voor een veiligere schoolomgeving.
Nederland Debatteert!
Het Nederlands Debat Instituut biedt een platform voor jonge stemmen en stimuleert de ontwikkeling van vaardigheden die essentieel zijn voor de toekomst. Zo is er onder meer Nederland Debatteert!, een jaarlijks terugkerend debattoernooi voor basisscholen in Nederland. Tijdens dit event krijgen leerlingen de kans om hun debatvaardigheden te ontwikkelen door te debatteren over actuele maatschappelijke thema’s. Het doel is om basisschoolleerlingen te leren hoe zij argumenten kunnen onderbouwen, met zelfvertrouwen kunnen presenteren en op respectvolle wijze in debat kunnen gaan met anderen. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van kritische denkvaardigheden en maatschappelijke betrokkenheid. Deelnemende scholen ontvangen vooraf stellingen met argumenten en betoogbladen om zich voor te bereiden. De derde editie vond plaats op 24 mei 2025. Basisschool De Kornak uit Uitgeest was de sterkste in het debat en werd beloond met de eerste plaats.
The Digital Us
Social media staan steeds vaker vol hatelijke en racistische opmerkingen. Gelukkig zijn er ook veel (jonge) mensen die daar iets aan willen doen, maar niet weten hoe. Met het initiatief The Digital Us wijst Sharing Perspectives Foundation hen de weg om het online debat samen te depolariseren en te humaniseren. Deelnemers worden in sessies en trainingen van ervaren coaches opgeleid tot changemakers, die in online dialogen en debatten actief gaan depolariseren. Deelnemers aan The Digital Us leren met name van elkaar. Dat gebeurt in diverse groepen jongeren, waarin eerlijke, empathische gesprekken worden gevoerd over onderwerpen als culturele afkomst, etniciteit, privilege, representatie en stereotypen. Gaandeweg leren deelnemers technieken om depolariserend te communiceren en effectief tegenspraak te geven, daar waar nodig is. Uiteindelijk gaan zij hiermee in de praktijk aan de slag, om social media daadwerkelijk veiliger en inclusiever te maken. Deelnemers versterken daarnaast ook hun eigen vaardigheden op het gebied van actief luisteren, kritisch denken, zelfreflectie en interculturele communicatie.
sharingperspectivesfoundation.com