OUTPOET, bruisende community voor startende cultuurmakers
Van de buitenkant lijkt het een gewone winkel in een Heerlense straat, waar je kunstobjecten, T-shirts en spellen kunt kopen. Maar achter die gevel gaat een unieke culturele broedplaats schuil. Een plek waar jonge cultuurmakers hun talent kunnen ontwikkelen en waar de subculturen van Heerlen en omgeving samenkomen. Dit is OUTPOET, een vertrouwde en veilige omgeving om inspiratie op te doen, aan jezelf te werken en je thuis te voelen.
OUTPOET is een idee van Niels en Isabelle Numan, Jeffrey Hanssen en Djim Waalboer, vier artiesten met ieder hun eigen achtergrond. ‘We weten hoe het leven is aan de rand van de samenleving’, zegt Niels. ‘We komen zelf ook uit de subculturen van punks, emo’s en gothics. Heerlen is rauw. Er is veel leegstand, veel armoede. We constateerden dat er een grote behoefte is om samen te komen. Zeker bij die 10% waarvoor in Heerlen niet veel georganiseerd is, de subculturen en de mensen met een rugzak. Er moest een ontmoetingsplek komen om die mensen te verbinden.’ Hij voegt er aan toe: ‘Maar iedereen is hier welkom, hoor. De deur staat altijd open. Of je nou kunst maakt, kunst wil ervaren of gewoon lekker wil ontspannen.’
Creatieve ontmoetingsplek
OUTPOET heeft een bijzonder gebouw. Het winkelpand is eerder een gezellige (stads)huiskamer, een creatieve ontmoetingsplek. ‘Deze ruimte is de laagdrempelige toegangspoort tot de wereld van OUTPOET’, zegt Niels. En die wereld zit verscholen in de kelders onder de winkel. Er zijn flexplekken, een kunstatelier, een muziekstudio, een tinkerlab en evenementenruimtes met podia. Maar ook algemene ruimtes die mensen verbinden, bijvoorbeeld tijdens de wekelijkse spellenavonden. ‘Die worden heel goed bezocht’, zegt Niels. En daarmee wordt de behoefte aan dit soort plekken meteen duidelijk. ‘Jongeren voelen zich eenzaam, achter hun computer. Wij bieden de community een plek om elkaar te ontmoeten en de mogelijkheid om hun talenten te ontwikkelen.’
‘Er is een grote behoefte om samen te komen. Zeker bij de subculturen en de mensen met een rugzak, waarvoor niet veel georganiseerd is.’
Reden voor leven
Dat gebeurt volgens een Japans concept: Ikigai. Het woord betekent ‘Reden voor leven’. Ikigai is gebaseerd op vier elementen: passie, missie, roeping, beroep. ‘Wij stimuleren mensen vanuit die gedachte om van hun passie hun beroep te maken’, aldus Niels. ‘Ikigai staat voor datgene waar jij je bed voor uitkomt. Het is je passie waarin vier aspecten samenkomen: hetgeen waar je van houdt, wat de wereld nodig heeft, waarvoor je betaald kunt worden en waar je goed in bent. Wanneer een persoon aan een project wil beginnen, bekijken we wie van ons het beste matcht met deze persoon en het project. Deze begeleiders ondersteunen de jonge maker vervolgens via een persoonlijk maatwerktraject. Via Ikigai helpen we hen een balans te vinden tussen hun passie en een duurzame, betekenisvolle carrière. En het maakt ons echt niet uit wat jouw Ikigai is. We hebben hier mensen die willen zingen, filmen, schilderen, regie willen ontdekken, games willen maken, willen programmeren.’
Verbindende factor
Na corona kwam OUTPOET in een stroomversnelling. Er werken inmiddels zo’n twintig vrijwilligers en sinds 2023 is het een zelfstandig initiatief. Jongeren komen niet alleen uit Heerlen, maar ook uit omringende gemeenten. De culturele broedplaats heeft daarmee ook een regionale aantrekkingskracht. Binnen Heerlen is OUTPOET een verbindende factor tussen de startende cultuurmakers en de grotere culturele instellingen zoals Cultura Nova en poppodium De Nieuwe Nor. ‘Omdat wij vanuit de subculturen het net even anders doen en hier en daar de norm verleggen, dragen we op onze eigen manier bij aan de culturele lappendeken.’
Samenwerking
Inmiddels breidt de bekendheid en de impact van OUTPOET zich verder uit. Er wordt samengewerkt met de grote cultuurinstellingen en er wordt een OUTPOETNight XL georganiseerd. Daarnaast zijn er goede contacten met het stadsmuseum, de bibliotheek, het filmhuis, maar ook met de GGZ voor psychische ondersteuning van de jongeren, met woningcorporaties en onderwijsinstellingen. De gemeente betaalt de huur en de vaste lasten.
‘VSBfonds heeft ons serieus geholpen met onze donatieaanvraag.’
Advies van VSBfonds
‘Natuurlijk zijn we afhankelijk van donaties, zoals ook die van VSBfonds’, laat Niels weten. ‘Dankzij hun bijdrage weten we dat we er volgend jaar nog zijn. Wat leuk is om te vertellen is dat Romy, programmamanager van VSBfonds en regioadviseurs Mohammed en Dennis ons serieus geholpen hebben met onze donatieaanvraag. Wij hadden daar helemaal geen ervaring mee. Maar zij hebben meegelezen en ons geadviseerd. Dat zegt wel iets over hun betrokkenheid bij cultuurparticipatie en initiatiefnemers zoals wij', sluit Niels af.
Letterlijk en figuurlijk de ruimte
Romy, Mohammed en Dennis zijn het erover eens: een initiatief als OUTPOET leer je pas echt kennen, en als fonds begrijpen, door er zelf naartoe te gaan. 'De rondleiding door Niels en zijn collega’s was ongelooflijk inspirerend', vertelt Romy over haar bezoek aan de culturele broedplaats. 'De verschillende ruimtes waren volop in gebruik. Wat vooral opviel was hoe jongeren, van écht jong tot ouder, bij OUTPOET letterlijk én figuurlijk de ruimte krijgen. We zagen ontmoetingen ontstaan en jongeren die eigenaarschap tonen. En vooral: de toepassing én het potentieel van allerlei (mogelijke) vormen en middelen voor inspiratie en activiteit die de community biedt. Heel bijzonder om te zien hoe een projectplan uit een aanvraag zo tastbaar tot leven komt.'
outpoet.nl